De Meestem-meter: een stemwijzer die terugkijkt

in Patrick Arink

Voor de provincie Friesland en de provincie Gelderland ontwikkelde ik de Meestem-meter. Dit is een stemwijzer die terugkijkt. Verkiezingen gaan immers niet alleen over de beloften van politieke partijen voor de komende periode. Verkiezingen zijn ook het moment waarop politieke partijen verantwoording afleggen over de besluiten die zij in de afgelopen vier jaar genomen hebben.

Wat komt er na de stembusuitslag eigenlijk terecht van de standpunten die partijen uitdragen in hun verkiezingsprogramma? Voeren politieke partijen eigenlijk uit wat zij in verkiezingstijd aan hun achterban beloven dat zij zullen doen? Dat is de basisgedachte achter de Meestem-meter.

Hoe werkt het?
Bij de Meestem-meter wordt gebruik gemaakt van voorstellen, moties en amendementen die in de voorgaande vier jaar aan de orde zijn gekomen. Alle grote onderwerpen waarover werd gestemd, komen in de stellingen van de Meestem-meter voorbij.

Doordat bij de Meestem-meter gebruik wordt gemaakt van daadwerkelijk stemgedrag, wordt duidelijk waar een politieke partij in werkelijkheid voor of tegen heeft gestemd.

Door gebruik te maken van daadwerkelijk stemgedrag, ondervangt de Meestem-meter een bekend nadeel van de traditionele online stemhulpen. Bij veel stemwijzers kunnen politieke partijen ongecontroleerd iets beweren, zonder dat duidelijk is of er een feitelijke onderbouwing ten grondslag ligt aan een bepaald politiek standpunt.

Groot succes
De Meestem-meter werd als pilot-project ingezet tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 in Arnhem. De Meestem-meter bleek te voorzien in een behoefte en bewees zijn waarde.

De Meestem-meter werd in Arnhem door meer dan 15.000 kiezers gebruikt. De Meestem-meter was niet alleen populair bij kiezers. Verschillende politieke partijen wezen hun achterban op de Meestem-meter om duidelijk te maken welke besluiten zij in de voorgaande periode genomen hadden.

Na het succes in Arnhem, raakte de ontwikkeling van de Meestem-meter in een stroomversnelling. De Meestem-meter werd gezien door Provinciale Staten in Gelderland: “Dat willen wij ook”.

In overleg met de provincie Gelderland en in samenwerking met Notubiz werd de Meestem-meter uitgebouwd voor de Provinciale Statenverkiezingen in maart 2019. Ook de provincie Friesland haakte aan.

Net als eerder in Arnhem, bleek de Meestem-meter ook bij Provinciale Statenverkiezingen te voorzien in een behoefte. Ter indicatie: ruim een derde van de kiezers in Friesland maakte gebruik van de Meestem-meter.

Hoe de Meestem-meter werkt, is hier te zien op de (tweetalige) website die voor de provincie Friesland ontwikkeld werd.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 werd de Meestem-meter ingezet in Arnhem, als onderdeel van de berichtgeving van de Arnhemsche Courant.

Patrick is journalist en woont achter een toetsenbord in Arnhem. Patrick is daarnaast internet-ondernemer, met ongeveer veertig websites die jaarlijks 50 miljoen pageviews genereren. In zijn vrije tijd probeert Patrick om computers dingen te laten doen waarvoor ze niet bestemd zijn.